ਰਾਤ ਦੀ ਲੱਥੀ ਕਿਣਮਿਣ ਸਵੇਰ ਹੋਣ ਤੱਕ ਵੀ ਜਾਰੀ ਸੀ। ਉੱਚੀਆਂ-ਨੀਵੀਆਂ ਛੱਤਾਂ ਦੇ ਪਰਨਾਲਿਆਂ 'ਚੋਂ ਨਿਰੰਤਰ ਡਿਗਦਾ ਪਾਣੀ ਮੀਂਹ ਦੀ ਇਕਸਾਰਤਾ ਦੀ ਹਾਮੀ ਭਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸਵੇਰੇ ਤੜਕੇ ਘਰੋਂ ਨਿਕਲੇ ਆਪਾਂ ਚਹੁੰ ਜਣਿਆਂ ਨੇ ਵਾਹਵਾ ਪੈਂਡਾ ਤੈਅ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਰਸਤਾ ਮੇਰੇ ਲਈ ਕੋਈ ਓਪਰਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਰਸਤੇ ਮੈਂ ਛੋਟੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਤੋਂ ਭੂਆ ਦੇ ਪਿੰਡ ਕਈ ਵਾਰੀ ਗਿਆ ਸਾਂ।
ਨਵੇਂ ਬਣੇ ਬਾਈਪਾਸ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਦਿਆਂ ਸਾਰ ਭੂਆ ਦਾ ਪਿੰਡ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਰਹਿ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਸ ਪਿੰਡ ਦੀ ਜੂਹ ਵੱਲ ਗਹੁ ਨਾਲ ਝਾਤੀ ਮਾਰਦਾ ਹਾਂ। ਸੋਚ ਕਈ ਵਰ੍ਹੇ ਪਿਛਾਂਹ ਨੂੰ ਸਰਕਦੀ ਐ। ਨਿੱਕੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਅਸੀਂ ਅਕਸਰ ਭੂਆ ਦੇ ਪਿੰਡ ਆਉਂਦੇ ਸਾਂ। ਭੂਆ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੀਆਂ ਛੱਤਾਂ 'ਤੇ ਖਲੋਅ ਕੇ ਸਾਡੀਆਂ ਕੱਛਾਂ 'ਚ ਹੱਥ ਦੇ ਕੇ ਸਿਰ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਚੁੱਕ ਲੈਂਦੀ ਤੇ ਅੱਡੀਆਂ ਚੁੱਕ ਕੇ ਹੋਰ ਉੱਚੀ ਹੁੰਦਿਆਂ ਰਾਵੀਉਂ ਪਾਰ ਸ੍ਰੀ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁੰਬਦ ਵੇਖਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਸਾਹਮਣੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦੇ ਸੰਘਣੇ ਝੁੰਡਾਂ 'ਚੋਂ ਧੁੱਪ 'ਚ ਨਿੰਮਾ-ਨਿੰਮਾ ਚਮਕਦੇ ਗੁੰਬਦ ਕਦੀ-ਨਦੀ ਨਜ਼ਰੀਂ ਚੜ੍ਹਦੇ। ਅਸੀਂ ਚਾਂਬਲ-ਚਾਂਬਲ ...
ਬੇਤਹਾਸ਼ਾ ਧਨ ਖਰਚ ਕੇ, 'ਵਰਕ ਵੀਜ਼ੇ' 'ਤੇ ਦੋ ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਪਤਨੀ ਸਮੇਤ ਕੈਨੇਡਾ ਪਹੁੰਚ ਜਾਣ ਉਪਰੰਤ ਕਰਮ ਨੇ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਇਹ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਨਾਂਅ ਦੀ ਇਥੋਂ ਦੀ ਪੱਕੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਵਾਲੀ ਲੜਕੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਵੀਰ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਕੱਦ-ਕਾਠ, ਸ਼ਕਲ-ਸੂਰਤ, ਬੋਲ-ਚਾਲ ਤੋਂ ਉਹ ਕਰਮ ਦੀ ਸਕੀ ਭੈਣ ਸੁਰਜੀਤ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲਗਦੀ। ਉਹ ਸੁਰਜੀਤ, ਜਿਸ ਨੇ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਜਾ ਰਹੇ ਭਰਾ ਦੀ ਕਾਫੀ ਆਰਥਿਕ ਮਦਦ ਵੀ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਕਰਮ ਦੀ ਪਤਨੀ ਵੀ ਹੌਸਲੇ ਵਿਚ ਹੋ ਗਈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਅਗਵਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਇਕ ਚੰਗੀ ਸਹੇਲੀ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਆਂਟੀ ਮਿਲ ਗਈ ਸੀ।
ਨਵੀਆਂ ਅਣਜਾਣ ਧਰਤੀਆਂ 'ਤੇ ਅਜਿਹੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਣਾ ਲੈਣੇ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਬੰਦੇ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਜਾਂ ਮਜਬੂਰੀ ਵੀ ਤਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
'ਕਰਮ ਵੀਰੇ, ਮੈਨੂੰ ਤੇਰਾ ਨਿਰੋਲ ਪੇਂਡੂ ਲਹਿਜੇ ਵਿਚ ਬੋਲਿਆ ਸ਼ਬਦ 'ਭੈਣੇ' ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਲੱਗਦੈ।' ਇਕ ਦਿਨ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਪਾਰਕ 'ਚ ਹੋਈ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਗੋਦ ਵਿਚ ਲੈਂਦਿਆਂ ਜਦ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਕਰਮ ਦੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੱਲੋ-ਮੱਲੀ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ...
ਮ੍ਰਿਗ ਚਾਲ ਕਬਿੱਤ * ਹਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਰੋਡੇ * ਆਹਲਾ ਤੇ ਅਲਹਿਦਾ ਏਸ ਜੱਗ 'ਤੇ ਅਜੂਬੇ ਬੜੇ, ਹੋਈਦਾ ਹੈਰਾਨ ਦੇਖ ਵਸਤਾਂ ਅਵੱਲੀਆਂ। ਆਹਲਾ ਤੇ ਅਲਹਿਦਾ ਰੂਪ ਹੁੰਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਦਾ, ਹੋਣ ਜੋ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਸੱਜਣਾਂ ਨੇ ਘੱਲੀਆਂ। ਆਹਲਾ ਤੇ ਅਲਹਿਦਾ ਸਾਜ ਸੁਣਨਾ ਜੇ ਲੋਚਦੇ ਓ, ਸੁਣਿਓ ਜੀ ਬਲਦਾਂ ਦੇ ਗਲਾਂ ਦੀਆਂ ਟੱਲੀਆਂ। ਆਹਲਾ ਤੇ ਅਲਹਿਦਾ ਜਿਹਾ ਆਂਵਦਾ ਸਕੂਨ ਓਦੋਂ, ਚੱਲਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਜਦੋਂ ਝੱਲ ਤੇ ਵਲੱਲੀਆਂ। ਆਹਲਾ ਤੇ ਅਲਹਿਦਾ ਸਦਾ ਰੱਖਿਆ ਸਬਰ ਤਿਨ੍ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚ ਰਹੀਆਂ ਦਾਤੀਆਂ ਤੇ ਪੱਲੀਆਂ। ਆਹਲਾ ਤੇ ਅਲਹਿਦਾ ਰੰਗ ਵਿਛਦਾ ਏ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ, ਪੱਕਣ ਜਾ ਕਣਕਾਂ ਸੁਨਹਿਰੀ ਹੋਣ ਬੱਲੀਆਂ। ਆਹਲਾ ਤੇ ਅਲਹਿਦਾ ਜੇ ਸਵਾਦ ਕਿਸੇ ਚੱਖਣਾ ਏ, ਚੱਬ ਲਵੇ ਭੁੰਨ ਕੇ ਜੀ ਮੱਕੀ ਦੀਆਂ ਛੱਲੀਆਂ। ਆਹਲਾ ਤੇ ਅਲਹਿਦਾ ਥਾਵਾਂ ਕੁੱਲ ਏਸ ਦੁਨੀਆ 'ਤੇ, ਰੱਬ ਦਿਆਂ ਭਗਤਾਂ ਪਿਆਰਿਆਂ ਨੇ ਮੱਲੀਆਂ। ਆਹਲਾ ਤੇ ਅਲਹਿਦਾ ਚਾਰ ਕਰਕੇ ਉਦਾਸੀਆਂ ਜੀ, ਰੀਤਾਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਨੇ ਮੇਟੀਆਂ ਕਲੱਲੀਆਂ। ਆਹਲਾ ਤੇ ਅਲਹਿਦਾ ਜੰਗ ਹੋਈ ਇਕ ਦੁਨੀਆ 'ਤੇ, ਚਾਲੀਆਂ ਨੇ ਲੱਖਾਂ ਵਿਚ ...
ਬਦਲਾ 'ਮੈਡਮ ਤੁਸੀਂ ਜਿਹੜਾ ਚੋਰੀ ਕੇਕ ਮੰਗਵਾਇਆ ਸੀ ਨਾ ਮੁੰਡੇ ਕੋਲੋਂ, ਉਹ ਰਸਤੇ ਵਿਚ ਲੈ ਕੇ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਾਓ ਜਾ ਕੇ ਖਾ ਲਵੋ', ਏਹੋ ਗੱਲ ਕਹਿ ਕੇ ਮਾਸੜ ਖਿਝਿਆ ਹੋਇਆ ਬੁੜਬੁੜ ਕਰਦਾ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਚਲਿਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਸੁਣਦੇ ਹੀ ਸਿੱਧੀ-ਸਾਦੀ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਮਾਸੀ ਕੋਲੇ ਕਾਲਜ ਪੜ੍ਹਨ ਆਈ ਮਿੰਨੀ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਕੇ ਬੋਝਲ ਹੋ ਗਈ। ਉਸ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਕਿ ਗ਼ਲਤੀ ਕਿੱਥੇ ਹੋ ਗਈ। ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਖਿਲਰੇ ਹੋਏ ਵਾਲ ਠੀਕ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਲੰਬਾ ਸਾਹ ਲਿਆ ਤੇ ਪੌੜੀਆਂ ਵਿਚ ਹੀ ਬੈਠ ਗਈ। 'ਹੁਣ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ? ਵਿੱਕੀ ਤੋਂ ਜਿਹੜਾ ਕੇਕ ਮੰਗਵਾਇਆ ਸੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹਾਂ, ਜੇਕਰ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਨੇ ਵਾਪਸ ਨਾ ਲਿਆ ਫੇਰ।' ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਮਨ ਵਿਚ ਸੋਚਦੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਅੱਥਰੂ ਆ ਗਏ। ਇੰਨੇ ਵਿਚ ਵਿੱਕੀ ਆ ਗਿਆ, 'ਦੀਦੀ, ਆਹ ਲਓ ਕੇਕ।' ਲਿਫ਼ਾਫ਼ਾ ਹੱਥ ਵਿਚ ਫੜ ਕੇ ਮਿੰਨੀ ਕਦੇ ਅੰਦਰ ਤੇ ਕਦੇ ਬਾਹਰ ਜਾਵੇ, ਡਰ ਨਾਲ ਉਹ ਹਰ ਪਲ ਮਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਅੱਗੇ ਤੋਂ ਕਦੇ ਵੀ ਕੁਝ ਖਾਣ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੰਗਾਵਾਂਗੀ। ਫਿਰ ਅਚਾਨਕ ਇਕ ਗੱਲ ਉਸ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਆਈ। ਉਸ ਨੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਕੇਕ ਦੇ ਪੀਸ ਥਾਲੀ ਵਿਚ ਰੱਖੇ ਅਤੇ ...
ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਹਰ ਬੋਲੀ ਦੂਜੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਜਾਂ ਬੋਲੀਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀ ਵੀ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਵੀ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਲ ਆਉਂਦੇ-ਜਾਂਦੇ ਯਾਤਰੀਆਂ, ਵਪਾਰੀਆਂ, ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤਾਂ ਦਾ ਇਹ ਲਾਂਘਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਭਾਂਤ-ਸੁਭਾਂਤੇ ਸ਼ਬਦ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਰਹੇ। ਬਾਹਰਲੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬੋਲੀਆਂ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਆਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਤਰ ਕਰਕੇ ਵੇਰਵੇ ਸਹਿਤ ਇਕ ਪੁਸਤਕ ਦਾ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜਾਪਾਨ ਵਿਚ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਰਹਿ ਰਹੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਲੇਖਕ ਪਰਮਿੰਦਰ ਸੋਢੀ ਨੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ 'ਅਜੀਤ' ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਲਮਾਂ ਵਿਚ 'ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀਆਂ ਪੈੜਾਂ' ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਲੜੀਵਾਰ ਛਾਪਣ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਲੈ ਰਹੇ ...
ਉਰਦੂ ਕਾਬੂ ਅਜਨਬੀ ਕਾਲੀਨ ਅਦਾਲਤ ਕੁਰਕ ਇਤਰਾਜ਼ ਕੁਰਕੀ ਇਨਸਾਨ ਕਿਤਾਬ ਏਲਚੀ ਕੁਲੀ ਸਬਜ਼ੀ, ਕੋਫ਼ਤਾ ਸਵਾਲ ਕੈਂਚੀ ਸਾਫ਼ ਖਰਬੂਜ਼ਾ ਸਾਦਾ ਖੰਜਰ ਸਿਰਫ਼ ਗਰੂਰ ਸੁਰਾਗ ਗੁਨਾਹ ਸੌਗਾਤ ਚਕਮਕ ਹਵਾ ਚਮਚਾ ਹਫ਼ਤਾ ਚਾਕੂ ਹਲਵਾ ਚਿਲਮਚੀ ਹਾਜ਼ਰ ਚੋਗਾ (ਚੁਗਾ) ਹਿਸਾਬ ਚੁਗਲੀ ਕਲਮ ਚੇਚਕ ਕਲਗੀ ਛਮਕੀ (ਕਮਚੀ/ਪਤਲੀ ਛਟੀ) ਕਨਾਤ ਜਵਾਬ ਕਾਤਿਲ ਜਲੌ (ਜ਼ਿਲੋ) ਜਿਗਾ (ਪਗੜੀ 'ਤੇ ਸਜਾਉਣ ਵਾਲਾ ਗਹਿਣਾ) ਬਾਹਦਰ/ਬਾਗੀ/ਯਾਗੀ ਤਵਾ ਬਾਰੂਦ ਤਮਗਾ ਬਾਦਾਮ ਤਲਾਸ਼ ਬਾਜ਼ੂ ਤੁਰਕ ਬਿਲਾਨਾਗਾ (ਫਾਰਸੀ-ਤੁਰਕੀ) ਤੋਪ ਬੇਗ (ਅਮੀਰ) ਦਰਦ ਬੇਗਮ ਦਰੋਗਾ ਮਾਸੂਮ ਦਾਦਾ ਮੁਆਫ਼ ਦੀਵਾਰ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਦੁਕਾਨ ਮੁਸੀਬਤ ਦੁਨੀਆ ਮੁਗ਼ਲ ਦੁਸ਼ਮਣ ਮੈਦਾਨ ਦੂਰਬੀਨ ਯਰਗਮਾਲ ਦੋਸਤ ਯਾਰ ਨਾਗਾ (ਨਅਗ਼ਾ) ਲਾਸ਼ ਨਿਸ਼ਾਨਚੀ ਖ਼ਾਨ ਪਨੀਰ ਜ਼ੰਜੀਰ ਪਹਿਲਵਾਨ ਜ਼ਾਲਿਮ ਪੁਲਾਵ ਜਿਮੀਂਦਾਰ (ਬਾਕੀ ਅਗਲੇ ਐਤਵਾਰ ਦੇ ਅੰਕ ...
Website & Contents Copyright © Sadhu Singh Hamdard Trust, 2002-2021.
Ajit Newspapers & Broadcasts are Copyright © Sadhu Singh Hamdard Trust.
The Ajit logo is Copyright © Sadhu Singh Hamdard Trust, 1984.
All rights reserved. Copyright materials belonging to the Trust may not in whole or in part be produced, reproduced, published, rebroadcast, modified, translated, converted, performed, adapted,communicated by electromagnetic or optical means or exhibited without the prior written consent of the Trust.
Powered by REFLEX